Verschenen op 6 mei 2020 bij De Bezige Bij, Amsterdam, Frictie: Ethiek in tijden van dataïsme van Miriam Rasch, onderzoeker bij het Instituut voor Netwerkcultuur.Dataïsme is het geloof dat alles te vertalen is in data. Data leggen de wereld vast en maken haar beheersbaar. Maar voor wie en met welk doel? De onderliggende aannames van het dataïsme staan zelden ter discussie. Is de mens echt als algoritme te begrijpen? Wat gebeurt er met de dingen die niet in data te vatten zijn? En waarom wordt de dataïstische toekomst voorgesteld als onvermijdelijk?

Source: Institute of Network Cultures | Out now: Frictie – Ethiek in tijden van dataïsme, Miriam Rasch

Computers begonnen hun loopbaan ooit als mens. Op zwart-witfoto’s zijn ze te zien, de menselijke computers uit het midden van de twintigste eeuw: vrouwen die met scherp geslepen potlood op papier het traject van ruimteraketten, kogels of atomen berekenden, soms geholpen door logge machines en calculators, maar vooral vertrouwend op hun eigen wiskundige denkkracht.

Source: De wereld is groter dan data – De Groene Amsterdammer

De Russische formalisten onderhielden contacten met de Russische futuristen, zoals Majakovski en Chlebnikov. Ze hadden veel aandacht voor de trucs en kunstgrepen waarmee de taal wordt gebruikt om literaire teksten te maken. Ze beschouwden vorm en inhoud als onverbrekelijk; vorm bepaalt de betekenis. En ze meenden ook dat bijvoorbeeld de verwikkelingen in een roman eerder het gevolg zijn van romantechnische dan van psychische of sociale factoren. Het literaire werk is autonoom.Literaire teksten hebben altijd een bijzondere vorm. Deze vorm is bedoeld, volgens de Russische formalisten, om de ‘automatische’ reacties van de lezer te ontregelen. Het vervreemdende effect van de literaire tekst is wezenlijk voor het scheppen van een nieuwe inhoud. Een belangrijk onderscheid wordt binnen het Russisch formalisme gemaakt tussen fabula (kale feitenrelaas) en suzjet (literaire plot). De schrijver doet iets bijzonders met het feitenrelaas, hij creëert spanning of schept verwarring, hij draait de volgorde om of voegt een verdubbeling toe, met als doel een leesbare tekst en een nieuwe inhoud te maken.

Source: Russisch formalisme – Wikipedia

Viktor SjklovskiViktor Sjklovski is vooral bekend als theoreticus. Hij is de oprichter van Opajaz, een groep mensen die de po�tische taal wilden bestuderen. Hun aandacht ging vooral uit naar de literatuur uit het Russisch Futurisme. In Opajaz werd de basis gelegd voor het Formalisme , een beweging waarin Sjklovski ook een belangrijke rol speelde. Het Formalisme ging uit van literatuur als bijzondere vorm van taal en wilde de sociale context buiten beschouwing laten. Ze richtten zich bij de beschouwing van literatuur dus puur op de tekst. Het leven van een schrijver of de sociaal-politieke achtergrond waren volgens hen niet van belang. Deze idee�n sluit goed aan bij de opvattingen van de Futuristen, die dit ook in hun kunst en literatuur tot uiting wilden brengen.Sjklovski zondigt overigens tegen deze regels in zijn boek over Majakovski, een dichter waar hij goed bevriend mee was

Source: Sjklovski

Source: “The Thinking Machine” Exhibition Report | Videos | CCCB

CCCB Activities. . Understanding Ramon Llull. Philosophy, Arts and Science through the «ars combinatoria». Free Online Course

Source: Understanding Ramon Llull. Philosophy, Arts and Science through the «ars combinatoria» | Activities | CCCB

source: http://www.mariamaria.nl/singleimages_industrialarea.html

Source: Wayback Machine