Een basiselement in de klassieke cinema: een shot nodigt uit tot een reverse-shot. Bij afwezigheid wordt de mogelijkheid om in te gaan tegen het vertoonde ontzegd. Elke vorm van ‘andersheid’ wordt geweerd. Het is net de opening naar het en de andere dat Serge Daney altijd heeft gezocht en verdedigd in zijn ultieme object van affectie, Cinema. Het is het verdwijnen ervan, in de maalstroom van de televisie- en informatiecultus, dat tijdens zijn laatste levensjaren uitgroeide tot zijn grootste bekommernis. Het probleem, aldus Daney, is niet dat er teveel beelden zouden zijn, maar wel teveel beelden die we reeds ontelbare keren hebben aanschouwd, beelden die zich gemakkelijk laten ontcijferen maar helemaal niks meer laten zien. “De schaarste aan beelden begint wanneer die twee samenhangende handelingen, zien en tonen, hun vanzelfsprekendheid verliezen en als het ware verzetsdaden worden.” Hij schreef het in 1991, als antwoord op de verslaggeving van de toenmalige Golfoorlog, een conflict dat niet enkel werd beslecht op het terrein, maar ook op televisie. Wat zich voor onze ogen afspeelde was een gecontroleerd mediaspektakel – inclusief trailers, dagelijkse live feeds en sequels – dat niets anders te kennen gaf dan haar eigen functioneren. Wat we te zien kregen waren geen beelden, maar louter ‘beeldmateriaal’, geen nieuws, maar ‘actualiteit’.
Tekst door Stoffel Debuysere voor OPEN, Cahier voor kunst en het publieke domein, december 2011
(verscheen in geredigeerde versie)